Hoe werken provincies aan een gezonde leefomgeving?
Dit is onderzocht met een deskresearch en door I&O Research uitgevoerde interviews met ambtelijk betrokkenen. Een overzicht is gemaakt van hoe provincies werken aan een gezonde leefomgeving en succesfactoren zijn benoemd. Hierbij zijn aansprekende voorbeelden verzameld. Met dit overzicht kunnen provincies zien wat de mogelijkheden zijn voor het realiseren van een gezonde leefomgeving, van elkaar leren en inspiratie op doen.
Wat zijn de taken van de provincie?
Provincies zijn verplicht om de gezondheid te beschermen tegen nadelige effecten van de milieukwaliteit. De Omgevingswet is een aanjager voor een breder en integraal beleid op een gezonde en veilige leefomgeving.
Hoe definiëren provincies een gezonde leefomgeving?
De meeste provincies omschrijven een gezonde leefomgeving als een omgeving die de gezondheid beschermt en de gezondheid en het welbevinden bevordert. Sommige provincies verbreden dit met het concept positieve gezondheid of gaan vanuit brede welvaart invulling geven aan hun ruimtelijk beleid, zodat ook gezondheid integraal meegenomen wordt.De milieu- en ruimtedruk, de gezondheidssituatie in de provincie, maar ook de taakopvatting bepalen of de focus meer gericht is op meer gezondheidsbescherming dan wettelijk nodig is, ook op gezondheidsbevordering of meer op de sociale leefomgeving.
Wat zijn succesfactoren?
Een centrale plaats voor gezondheid in de provinciale organisatie en een integrale aanpak door:
- Een coördinerend portefeuillehouder gezonde leefomgeving;
- Een coördinerend beleidsdomeinen overstijgend team gezonde leefomgeving;
- Een strategisch beleidsprogramma gezonde leefomgeving;
- Concrete doelstellingen;
- Inventariseren van meekoppelkansen bij alle programma’s.
Alle rollen inzetten: een rechtmatige, netwerkende, responsieve en presterende rol voor meer gezondheidsbescherming dan wettelijk nodig is, gezondheidsbevordering en welzijn:
- Provinciale instrumenten zoals verordening en VTH inzetten;
- Samenwerken met en ondersteunen en faciliteren van gemeenten, andere partijen en burgers.
Kansen grijpen en gezondheid koppelen aan grote opgaven, zoals woningbouw, klimaatadaptatie en energietransitie en gebiedsgericht werken aan een gezonde inrichting van de leefomgeving;
Kennis ontwikkelen en delen door onderzoek te faciliteren en netwerken en platforms te ontwikkelen. Zo kunnen gemeenten ondersteund worden, maar ook het eigen beleid beter gericht worden en een effectievere bijdrage geleverd worden aan een gezonde leefomgeving.
Monitoring inzetten om de effecten van het gezondheidsbeleid te volgen en bij te kunnen sturen, signalen te krijgen en beleid te kunnen ontwikkelen gericht op knelpunten.
In een achtergrondrapportage is het overzicht en aansprekende voorbeelden opgenomen.
Inspiraties voor een gezonde leefomgeving in provincies (3,0 mB)
Naast deze achtergrondrapportage is er een bestuurlijke rapportage van I&O-Research met kort de uitkomsten van het onderzoek en enkele aansprekende voorbeelden.
publicaties